- Chi tiết về rau diếp cá:
+ Cây rau diếp cá là loại rau ăn phổ biến ở miền Bắc nước ta. Tuy hơi khó khăn chỉ những người ăn quen mới nghiện. Nhưng loại cây này lại có những tác dụng tuyệt vời như lợi tiểu, tán nhiệt, chữa phế ung, tiêu ung thũng, vết lỡ loét, chữa đau mắt, mụn nhọt, kinh nguyệt không đều, giúp thông tiểu,…
+ Còn có các tên gọi khác như ngư tinh thảo, cây lá giấp. Tên khoa học là Houttuynia cordata Thunb, thuộc họ Lá giấp Saururaceae.
+ Rau diếp cá thuộc loại cỏ nhỏ, sống lâu năm có thân rễ mọc ngầm dưới mặt đất. Cây ưa chỗ ẩm ướt. Có rễ nhỏ mọc tại các đốt. Thân mọc đứng có lông hoặc ít lông, cao khoảng 40cm. Lá hình tim, mọc cách, đầu lá hơi nhọn hoặc nhọn hẳn.
+ Hoa không có bao, lúc nhỏ có màu vàng nhạt, mọc thành bông, có 4 lá bắc màu trắng. Nhìn tổng quát cụm hoa và lá bắc trông giống như một cây hoa đơn độc. Khi vò lá hoặc cây có múi tanh như cá. Hoa nở vào mùa hạ độ tháng 5-8.
+ Phân bố thu hái và chế biến rau diếp cá
+ Cây diếp cá thường mọc hoang ở nơi ẩm ướt, độ ẩm thấp khắp nước ta. Ở miền Bắc người ta trồng trong vườn, quanh bệ giếng làm rau ăn. Rau diếp cá làm rau sống ăn kèm các loại rau khác, với nước sốt cá, thịt rất ngon. Tuy nhiên mùi rau tanh, chỉ ai ăn quen mới thích.
- Thành phần hóa học của rau diếp cá:
+ Trong cây chứa chừng 0,0049% tinh dầu và một ít chất ancaloit còn gọi là cocdalin. Thành phần chủ yếu của tinh dầu này là metylnonylxeton CH3CO(CH2)8CH3 có mùi khá khó chịu, laurinaldehyt và chất miecxen (myrcen) C10H46, axit caprinic C9H19COOH.
+ Quả và hoa chứa chất isoquexitrin và không chứa quexitrin. Độ tro trung bình là 11,4%, tro không tan trong HCl là 2,7%.
- Công dụng của rau diếp cá:
+ Rau diếp cá có công dụng lợi tiểu, tính chất lợi tiểu này là do chất quexitrin và các chất vô cơ khác. Dung dịch chỉ còn 1/100.000 phân tử quexitrin vẫn còn mang lại tác dụng lợi tiểu rất mạnh. Ngoài ra chất isoquexitrin cũng có công dụng lợi tiểu.
+ Một vài ý kiến khác thì cho rằng những dẫn xuất của dioxyflavonon (3-4dioxyflavonol) đều có tính chất của rutin, nghĩa là làm tăng sức chịu đựng của vi ti huyết quản từ đó làm cho huyết quản khó đứt vỡ đỏ hoặc phát phồng. Tuy nhiên chưa thấy bài thuốc nào ứng dụng tác dụng này, nên cần chú ý nghiên cứu thêm.
+ Chất cocdalin có công dụng kích thích da, gây phồng.
+ Theo đông y, tính vị của diếp cá: Cay, hơi có độc, hơi lạnh, vào phế kinh. Có tác dụng tiêu ung thũng, tán nhiệt, chữa phế ung, ngoài dùng chữa ung thũng, vết lỡ loét, trĩ.
+ Nhân dân dùng cây diếp cá trong những trường hợp tụ máu như đau mắt (giã nhỏ lá mang ép vào 2 miếng giấy bản đắp lên mắt khi ngủ, làm 2 đến 3 lần) hoặc đối với bệnh trĩ (bệnh lòi dom) thì dùng 6-12g sắc nước uống và đồng thời sắc lấy nước xông hơi rồi rửa. Rất nhiều người dùng và hiệu quả.
+ Ngoài các tác dụng trên, ra diếp cá còn chữa bệnh mụn nhọt, thông tiểu, kinh nguyệt không đều. Liều dùng trung bình mỗi ngày từ 6-12g sắc hoặc bột viên.
- Hướng dẫn bảo quản, quy cách đóng gói và sử dụng sản phẩm:
+ Bảo quản trong kho lạnh, nhiệt độ từ 4 - 8 độ C.
+ Đóng gói: 100g/túi
+ Dùng để chế biến:ăn tươi, nước ép
+ Nguồn gốc sản phẩm: HTX nông nghiệp Tân Minh (thôn Phúc Trại, xã Tân Minh,
huyện Thường Tín, TP Hà Nội).
