- Chi tiết về cà tím
+ Cà tím còn có tên cà dái
dê, cà tím dài, cà dê. Không lẫn cà pháo cà dừa, cà bát vỏ tím trong đông y gọi
chung các loại cà là giã tử, ái qua, nuy qua, …
+ Theo đông y cà tím có vị ngọt, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc,
hoạt huyết, tiêu viêm, thông mật, nhuận tràng, điều hòa tiêu hóa, thông tiểu,
cà tác dụng hoạt lợi (nhuận trường), lợi tiểu, trị thũng, thấp độc, trừ hòn cục
trong bụng (chưng hà), chứng lao truyền, ôn bệnh trong 4 mùa (phong, hàn, thử,
thấp, táo, hỏa). Tán huyết tiêm viêm, chỉ thống làm, đầy da thịt, ích khí lực,
chướng khí…cùng nhiều chứng bệnh.
- Thành phần hóa học của cà tím: Giá trị dinh dưỡng 100 g cà
tím gồm: nước chiếm 92%, Calo (kcal) 24, Lipid 0,2 g, Cholesterol 0 mg, Natri 2
mg, Kali 229 mg, Cacbohydrat 6 g, Chất xơ 3 g, Đường 3,5 g, Protein 1 g,
Vitamin A 23 IU, Vitamin C 2,2 mg, Canxi 9 mg, Sắt 0,2 mg, Vitamin D 0 IU, Vitamin
B6 0,1 mg, Vitamin B12 0 µg, Magiê 14 mg.
- Công dụng dược lý của cà tím:
+ Thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, hạ áp huyết, ung thư, gout: Cà
tím 200g, mã đề 15g, hành 10g, gừng 5g, tỏi 10, dầu mè, nước tương (xì dầu) một
lượng thích hợp. Cà rửa sạch, cắt miếng, mã đề làm sạch; hành cắt khúc, gừng
cắt lát; tỏi bỏ vỏ, cắt khô. Để chảo nóng đổ dầu vào, chờ dầu nóng bỏ gừng,
hành vào phi thơm; rồi bỏ cà, mã đề vào trộn đều, bỏ muối và một ít nước vào
xào chín là được. Mỗi ngày ăn một lần.
+ Chữa phụ nữ huyết hư, da vàng: Lấy quả cà pháo già bổ ra
phơi khô trong bóng râm cho đến khô, rồi tán bột mịn, ngày uống 2 lần, mỗi lần
8g chiêu với rượu hâm nóng, cần uống liền dài ngày.
+ Chữa đại, tiểu tiện, đường tiêu hóa ra máu: Lấy quả cà pháo
già sao vàng, tán bột mịn, ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 8g hòa với giấm pha
loãng.
+ Phụ trị bệnh tim mạch: Chất béo không tan trong huyết tương
nên phải núp dưới dạng kết hợp với cholesterol và apoprotein gọi là
lipoprotein. Lipoprotein lại chia ra nhiều loại nhưng chỉ có 2 loại làm chúng
ta lưu tâm là lipoprotein LDL (low density) và HDL (hignh density). Lipoprotein
LDL dư thưà (nhân dân gọi là máu nhiễm mỡ) dễ bị oxy-hoá, tăng kết đọng tiểu
cầu (tạo cục máu) và gây xơ động mạch. Động mạch bị giòn cứng và giảm khẩu độ,
dẫn tới cao huyết áp, thiểu năng động mạch vành. Nếu tảng xơ động mạch hoặc cục
máu di chuyển tới tim gây gây đột tử (nhân dân gọi là chết không kịp ngáp), nếu
lên não sẽ gây tai biến não. Chất nhày cuả cà dái dê làm giảm triglycerid và
cholesterol cũng làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
+ Chữa đàm nhiệt, viêm phế quản cấp, táo bón: Lấy cà tím 500g
đem thái dọc, gừng tươi 4 lát, tỏi 3 củ nghiền nhuyễn. Sau trộn với nước tương,
dầu, muối, đường chưng cách thủy. Ăn hết trong ngày. Mỗi ngày ăn một lần, cần
ăn 5-7 ngày liền.
+ Chữa hoàng đản: Lấy cà tím thái miếng, trộn lẫn gạo nấu
thành cơm ăn trong 5 ngày đến 1 tuần. Chữa chứng đau bụng ở nữ: Lấy quả cà
khô và quả me chín, cả hai thứ lượng bằng nhau. Cho vào 1000 nước (1 lít) rồi
đun sau 30 phút lọc lấy nước chia ra vài lần uống nóng.
+ Giúp bỏ thuốc lá: Các nhà khoa học thuộc Trường đại học
Michigan (Mỹ) đã phát hiện trong cà tím cũng có nicotin và thấy trong thí
nghiệm ăn 10g cà tím có hiệu quả tương tự như hút thuốc suốt 3 giờ. Vậy có lời
khuyên khi thèm thuốc lá hãy ăn các món cà tím ngon lành mát bổ lại tránh được
độc hại.
+ Phòng chống ban tía ở người già: Ở tuổi 60 - 70 người già
thường bị trên mặt, tay có tình trạng ứ huyết nổi ban tía hay từng chấm, có khi
phải nhìn kỹ mới thấy. Để khắc phục bệnh lý này nên ăn cà tím. Cà tím lại mềm
nên người già dễ ăn, dễ tiêu.
+ Bảo vệ răng chắc, sạch, chống hôi miệng: Chế kem cà tím:
Muối trộn cà tím với tỷ lệ 5 cà - 1 muối ngâm trong ít nhất 3 ngày với nước
nóng xấp mặt, ép vỉ tre, để chỗ tối. Lấy cà ra để ráo nước phơi trong mát cho
khô, bỏ vào chảo rang cháy, tán thành bột. Cất để dùng dần. Mỗi lần dùng lấy
bàn chải nhúng ướt, dùng thìa sạch múc bột cà đổ lên bàn chải để đánh răng
(kinh nghiệm của dân gian Nhật). Người Mỹ dùng hỗn hợp cà muối chữa có
hiệu quả các bệnh sâu răng, lợi viêm có mủ, bằng cách lấy tay sạch hoặc que
bông tẩm bột chấm xát vào chỗ tổn thương. Để chữa bệnh này còn có thể chỉ dùng
cuống của quả cà đốt tồn tính để chấm vào răng.
+ Phòng chống ung thư: Quả cà tím tươi 100 - 250g thái thành
miếng, thịt ba chỉ 150g thái miếng, rau tía tô, mùi tàu, lá lốt thái nhỏ, hành
tăm thái khúc, tỏi thái lát, mắm muối, mì chính... vừa đủ. Riêng tỏi cần thái
lát để trong không khí chừng 15 phút để tinh tỏi kết hợp với không khí sẽ tạo
ra một chất có tác dụng kháng ung thư. Bởi vậy sau khi nấu cà cùng thịt lợn nhừ
rồi mới cho các gia vị mắm muối, cuối cùng cho hành, tỏi, mùi tàu, tía tô, mì
chính đảo đều bắc ra ngay, không được để lâu sẽ mất tác dụng của tỏi và rau
thơm.
- Những người không nên ăn cà
tím:
+ Cà tím là thực phẩm có tính
hàn, nếu ăn nhiều có thể làm cho dạ dày cảm thấy khó chịu, gây ra tiêu chảy
nặng. Vì vậy, những người đang gặp vấn đề ở dạ dày đặc biệt không nên ăn.
+ Do cà tím có tính hàn nên những người yếu mệt hay thể trạng kém
cũng không nên ăn nhiều và thường xuyên.
+ Những người mắc bệnh thận cũng không nên ăn cà tím bởi cà tím chứa
lượng oxalate cao, đây vốn là loại axit có trong thực vật mà nếu được ăn quá
nhiều thì dễ gây sỏi thận.
+ Cà tím ít calo nên người cao tuổi và béo phì có thể ăn, tính hàn
nên cũng thân thiện với những người bị rôm sảy, ung nhọt. Tuy nhiên, những
người hen suyễn, bệnh dạ dày, lá lách không nên ăn.
- Hướng dẫn bảo quản, quy cách đóng gói và sử dụng sản phẩm:
+ Bảo quản trong kho lạnh,
nhiệt độ từ 4 - 8 độ C.
+ Đóng gói: 2kg/túi.
+ Dùng để chế biến: món xào, nấu, nướng
+ Nguồn gốc sản phẩm: HTX sản xuất kinh doanh dịch vụ Trung Hiếu
(Xóm 4, Nam Điền, Nghĩa Hưng, Nam Định).
